Niezwykle ważnym punktem zwrotnym w historii miasta było odzyskanie wolności w 1989 roku. Dopiero wtedy można było zauważyć, w jak dużym stopniu miasto było zaniedbywane przez 40-letni okres budowy w duchu socjalistycznym i industrializacji i jakich inwestycji będzie wymagać jego odrestaurowanie. Szare i śpiące miasto Svitavy zaczęło kształtować swoją nową tożsamość i poszukiwać nowego wizerunku.

W latach 1993 – 94 rozpoczęto kompleksową rekonstrukcję miejskiej strefy zabytków. Rynek w Svitavach zasłonięty dotychczas bezbarwną szatą uniformizacji, odzyskał swój prawdziwy charakter – a mianowicie renesansowo – barokową architekturę. Finałem zakończonego sukcesem projektu była przyznana Svitavom nagroda, jako pierwszemu miastu w Republice Czeskiej, za pomyślną rewitalizację zabytkowej strefy. Tę prestiżową nagrodę przekazał na ręce przedstawicieli miasta ówczesny minister kultury Pavel Tigrid.

Miasto rozłożyło swoje siły również na rewitalizację osiedli z wielkiej płyty i budowę nowych domów mieszkalnych. W trakcie dziesięcioleci udało się zasiedlić tereny mieszkaniowe i rozpocząć budowę nowych domów mieszkalnych oraz domków jednorodzinnych. Z kolei w 2008 roku zrekonstruowano ostatni należący do miasta blok mieszkalny z wielkiej płyty i nadano mu estetyczny wygląd. Svitavy zainwestowały niemałe środki do regeneracji terenów położonych pomiędzy blokami, na których założono nową zieleń i przebudowano drogi.

Coraz więcej uwagi poświęca się możliwościom spędzania przez mieszkańców miasta czasu wolnego. W Svitavach powstaje nie tylko nowoczesna hala sportowa, wykorzystywana przez sportowców zawodowych i amatorów, ale również małeboiska ze sztuczną nawierzchnią do uprawiania nowoczesnych dyscyplin sportowych. Dzięki funduszom europejskim sfinansowano projekt rekonstrukcji stadionu do piłki nożnej i lekkiej atletyki, który szybko stał się centrum sportu i wypoczynku mieszkańców pod gołym niebem. Stadion w Svitavach jest naturalną bazą wypadową na tereny zielonego pierścienia otaczającego miasto, którego osnową jest Park patriotów oraz Las wodociągowy, przez który biegnie szlak dydaktyczny, z elementami gry i edukacji.

Projekt ma na celu połączenie pierścienia zieleni z interesującymi zakątkami przyrodniczymi znajdującymi się w bezpośredniej bliskości miasta. Najsłynniejszym z nich jest Staw Rosnička (Rzekotka) z przylegającym kompleksem lasów Brand, w których goście mają możliwość wypocząć i aktywnie spędzić czas wolny: siłownia pod gołym niebem, szlak fitness, rowerowy szlak okrężny dostosowany do potrzeb osób poruszających się na wózku inwalidzkim, szlak dydaktyczny z elementami interaktywnymi oraz zrekonstruowany pomnik pszczelich matek wraz z niezmiernie ciekawym zadaszeniem i studnią z działającym kołowrotem. Strefa rekreacji biegnie dalej przez tor do jazdy na rolkach in-line w Lačnovie do Parku DiscGolf, placu treningowego, na którym ćwiczą początkujący zawodnicy i są organizowane turnieje o randze krajowej.

Większość środków finansowych jest inwestowana do projektów, które na pierwszy rzut oka nie są widoczne – miasto etapami przeprowadza rekonstrukcję sieci kanalizacyjnej, remontuje oczyszczalnie ścieków i próbuje walczyć z powodziami. Z dbałością o środowisko naturalnego jest związana także regeneracja terenów zielonych oraz parków. Przykładem może być Park im. Jana Palacha lub park w alei Wolkera, podobnie jak prace prowadzone w przyrodniczej strefie rekreacji w kompleksie stawu Rosnička (Rzekotka).

W latach 2006 – 2008 ze środków funduszy europejskich udało się zrealizować zupełnie zasadniczy projekt. Wielofunkcyjny obiekt Fabryki Svitavy, niegdysiejszy obiekt architektury przemysłowej XX wieku, całkowicie zmienił swoją twarz. Swój azyl znalazły w nim liczne stowarzyszenia i związki oraz organizacje inicjatyw obywatelskich, z kolei nowoczesna sala teatralna i balowa stała się popularnym miejscem dla najróżniejszych artystów, aktorów teatralnych oraz muzyków. Biblioteka miejska, która obrała za siedzibę obiekt Fabryki, należy do jednej z najnowocześniejszych w kraju pardubickim i nosi miano „biblioteki trzeciego tysiąclecia“. Pieniądze pochodzące z funduszy europejskich pomogły również przy rekonstrukcji niektórych z niszczejących budynków – Kawiarnia w parku oraz Centrum Informacji im. Oskara Schindlera służą jako miejsce popularyzacji ruchu turystycznego w regionie Pogranicza Czesko-Morawskiego.

O rozmaitość miejscowej kultury dba muzeum oraz galeria, w których główne miejsce zajmuje historia pracy i techniki oraz historia życia pochodzącego ze Svitav Oskara Schindlera, wybawiciela 1200 prześladowanych Żydów w okresie holocaustu. Ciekawostką będzie z pewnością jedyne w Republice Czeskiej muzeum języka esperanto mieszczące się w budynku Biblioteki im. Ottendorfera.

Dzięki gęstej sieci placówek społecznych, nowemu szpitalowi, pensjonatowi dla seniorów, Centrum dla Seniorów, trasom miejskim bez barier, inwestycjom w zabytki kościelne i świeckie Svitavy są gotowe dołączyć do elitarnego grona miast historycznych z nowoczesną twarzą. Miasto Svitavy było również wielokrotnie nagradzane przez komisję do spraw ochrony środowiska za zgodność ze standardami UE w zakresie ochrony środowiska.